Je eigen natuurlijke zeep maken

Al jaren leek het mij leuk om mijn eigen natuurlijke zeep te maken. Zeep om je haar mee te wassen of zeep om lekker mee te douchen. Uiteindelijk kwam Werfzeep vorig jaar met een zeepboek en mijn droom & wens leek in vervulling te gaan. Meteen heb ik het zeepboek besteld inclusief een startpakket. Toen het zeepboek klaar was kreeg ik deze meteen thuis gestuurd met mijn startpakket, maar ikzelf ben niet meteen van start gegaan. Druk doende met mijn werk en de kuurbehandelingen stond het startpakket enige tijd onaangeroerd in huis. Tot een paar weken geleden! Toen had ik eindelijk de tijd en genoeg durfkracht om mijn eerste zeep te maken. De avond vooraf had ik al wat ideeën opgeschreven en ik ben vervolgens maar meteen aan de slag gegaan. Mijn eerste zeep heb ik gemaakt met Neem, Tijm, Brandnetelextract en Broccolizaadolie. Meteen toen ik begon aan mijn eerste zeep was ik al om! Het hele proces was een beetje nieuw, maar ik vond het erg leuk. Al helemaal toen mijn zeep in de mal zat en ik deze voor een dagje weg kon zetten. Omdat ik mijn enthousiasme graag met jullie wil delen, deel ik hieronder het recept wat ik heb gebruikt. Dit is een zeep om je haren mee te wassen, maar ook om lekker mee te douchen of je handen te wassen. De ingrediënten die ik heb gekozen zijn fijn tegen een geïrriteerde of onrustige (hoofd)huid, schilfers of roos, eczeem of psoriasis en voedend & hydraterend voor je haar.

Natuurlijke zeep maak je met olie (biologisch is het beste), natrium hydroxide (loog) en water. Natrium hydroxide? Ja! Dit heb je nodig om de oliën te verzepen. Vervolgens moet de zeep 4 tot 6 weken rusten (gesneden staan in een koude en droge omgeving), en tijdens deze rustperiode trekt de natrium hydroxide uit de zeep. Als de zeep goed gemaakt wordt, en de verhoudingen kloppen, zit er in het eindproduct zit geen natrium hydroxide meer. Als je zepen maakt kan je lekker je creativiteit los gooien. Je kan enorm variëren en je eigen samenstelling maken bij het maken van een natuurlijke zeep. MAAR je moet wel letten op de verzepingswaarde van de olie en de hoeveelheid natrium hydroxide en het water die je daarbij nodig hebt. Werfzeep.nl heeft een zeepcalculator die je kunt gebruiken, maar daarin staan niet alle soorten oliën die er te verkrijgen zijn. Als je de verzepingswaarde van jou olie soort wilt weten kan je dit gewoon even googlen of in deze lijst kijken. Je hebt dan de verzepingswaarde van de naOH nodig. Hieronder staan de verzepingswaarde die werfzeep.nl aanhoudt bij hun verschillende oliën. Als jou olie er niet tussen staat kan je kijken naar de verzepingswaarde en met welke olie deze vergelijkbaar is. De zeepcalculator van werfzeep vind je hier.

  • Amandelolie: 0,137
  • Avocado olie: 0,132
  • Borageolie: 0,130
  • Cacaoboter: 0,136
  • Casterolie: 0,127
  • Jojoba olie: 0,065
  • Kariteboter (shea): 0,126
  • Kokosolie: 0,184
  • Neemolie: 0,134
  • Olijfolie: 0,133
  • Rozenbottelolie: 0,133
  • Walnootolie: 0,136
  • Zonnebloemolie: 0,134

Het karakter

Als je een natuurlijke zeep hebt, verwacht je dat deze ook lekker schuimt. Dit hoeft niet persee het geval te zijn. Denk hierbij aan bv aleppo zeep. Aleppo zeep bestaat volledig of grotendeels uit pure olijfolie. Olijfolie geeft een harde zeep, maar het schuimt heel erg moeilijk. Zo heeft iedere olie zijn eigen karakter. Voordat je zelf aan de slag gaat is het goed om te bedenken: Welke olie wil ik gebruiken? En wat is het karakter van deze olie? Schuimt deze flink of niet? Of zorgt deze olie voor een harde zeep? Het is goed om een combinatie te gebruiken van deze twee karakters. Oliën die een harde zeep geven en oliën die lekker schuimen. Op deze site kan je de karakters van verschillende oliën lezen.

Als je zelf een natuurlijke zeep gaat maken heb je een aantal materialen nodig:

  • Weegschaal
  • Een grote rvs pan
  • 2 glazen maatbekers, een grote 500 ml en een kleine 50 ml (oude appelmoes of jampotjes kan natuurlijk ook)
  • Een klein glaasje
  • Siliconen spatel
  • Garde
  • Staafmixer
  • Siliconen zeepmal of bakblik met bakpapier
  • Thermometer
  • Grote rubberen handschoenen
  • Bril (vuurwerkbril bv, om je ogen te beschermen en rubberen handschoenen
  • Handdoek of dekentje
  • Alle ingrediënten voor de zeep (de verschillende oliën en de natrium hydroxide)

Voor mijn eerste zeep heb ik de volgende ingrediënten gebruikt:

  • 450 gram biologische olijfolie
  • 335 gram biologische kokos olie
  • 100 gram biologische cacao vlokken
  • 129 gram natrium hydroxide (loog) kristallen
  • 230 gram brandnetelextract of brandnetelthee
  • 15 gram biologische broccolizaad olie
  • 20 gram rozenwater
  • 22 gram biologische neem poeder
  • 10 gram etherische tijm olie
  • 2 eetlepels tijm honing

‘Maak je eigen brandnetelextract door 40 gram brandneteltopjes van jonge brandnetels te laten weken in 120 gram water. Bewaar dit in een jampotje en zet het donker weg voor 12 uur.’

De onderstaande beschrijving komt grotendeels uit het Zeepboek van Werfzeep. Het recept is van mijzelf, maar werfzeep krijgt alle credits voor het omschrijven en uitleggen hoe je zelf zeep maakt. Ik heb het stappenplan van werfzeep ietsje aangepast omdat ik gaandeweg merkte dat ik een iets andere volgorde fijner vind dan wat zij aangeven. Dit is ivm het verwarmen van de oliën en de temperatuur van de loog oplossing. Hierdoor heb je minder ‘wachttijd’ en ben je eigenlijk eerder klaar.

Tip vooraf: Het is verstandig om eerst alle benodigdheden af te wegen en klaar te zetten. Op deze manier heb je tussendoor geen stress of verlies je niet het overzicht zodat je niet een ingrediënt vergeet. Ook is het wijs, mocht je brandnetelthee ipv brandnetelextract gebruiken, om deze als allereerste te maken en vervolgens af te laten koelen. Het geheel wordt namelijk weer erg warm als je de natrium hydroxide erbij doet. Dit is ook de reden dat ik eerst begin met de loog oplossing ipv het verwarmen van de oliën.

Stap 1: De basisoliën

  • Weeg de basisoliën af in één pan, te beginnen met de harde vetten: 335 gram kokos olie en 100 gram cacao vlokken. Schenk daar vervolgens 450 gram olijfolie en 15 gram broccolizaad olie bij. Wees zo nauwkeurig mogelijk. Verwarm de oliën nog niet! Laat deze staan en begin eerst met de loogoplossing.

Stap 2: De loog oplossing

  • Voeg de 130 gram brandnetelextract of afgekoelde brandnetelthee en 20 gram rozenwater samen in de glazen maatbeker van 500 ml.
  • Zorg ervoor dat je vanaf dit punt echt je handschoenen aan hebt en je veiligheidsbril op.
  • Weeg 129 gram natrium hydroxide (loog) kristallen af in de kleine glazen maatbeker.
  • Voeg nu, onder de afzuigkap of buiten in de tuin of op je balkon, de kristallen bij het extract/thee en het rozenwater. Voeg altijd de kristallen bij de thee/extract en niet andersom!
  • Roer de kristallen direct door met een lepel, met een rustige acht-beweging. Blijf dit doen totdat alle kristallen zijn opgelost. Het loogwater met de brandnetel en rozenwater zal nu aardig heet zijn. Zet de kan op een veilige plaats en laat het afkoelen tot 45 graden. Dit kan best een tijdje duren. Meet tussendoor de temperatuur zodat je weet wanneer je de basisoliën kunt opwarmen.

Stap 3: De geur

  • Weeg de etherische olie af in een klein glaasje. In dit recept staat tijm olie, dit omdat tijm heel erg helend is voor je hoofdhuid. Maar je kan ook een andere olie kiezen die je fijn vind. Let wel op: er zijn verschillende oliën die eugenol bevatten en dit versnelt de verzeping.

Stap 4: Ayurvedische kruiden

  • Weeg het neem poeder af in een schaaltje. Zet dit aan de kant. Je hebt dit later nodig.

Stap 5: De laatste dingen klaar zetten

  • Terwijl je loog oplossing staat af te koelen is het wijs om alvast je mal klaar te zetten op een dekentje of handdoek. Leg in een metalen of glazen cakeblik een vel bakpapier. Een siliconen mal heeft geen bak papier nodig. Temperatuur hierna weer de loog oplossing, als deze bijna richting de 45 graden gaat kan je de andere oliën beginnen op te warmen op het vuur.

Stap 6: Verwarm de basisoliën

  • Verwarm de pan met oliën op laag vuur tot 45 graden. het kan zijn dat je oliën tijdens het verwarmen al 45 graden zijn, terwijl de harde vetten nog niet helemaal zijn gesmolten. In dit geval is het verstandig om je pan even van het vuur te halen om ze de tijd te geven te smelten. als je blijft verhitten totdat alles gesmolten is, zal je oliemengsels veel te heet worden. Dat is zonde van de energie en kost extra tijd, maar is ook zonde van de oliën. als je mengsel namelijk veel te heet wordt heeft het ook minder zin om hoge (biologische) kwaliteit oliën te gebruiken.
  • Als de harde oliën ook gesmolten zijn temperatuur je nogmaals de oliën. Als de loogoplossing en de oliën beide 45 graden zijn kunnen we beginnen.

Stap 7: Het zeepzieden

  • Giet de loog in een dun straaltje in één rustige beweging bij de vetten. Roer direct met een garde in achtjes door de pan.
  • Je zult zien dat het verzepingsproces vrijwel meteen begint: de eerst nog goudkleurige, heldere basisolien kleuren langzaam troebel. Het geheel wordt ook steeds lichter van kleur.
  • Blijf roeren totdat het mengsel dik wordt. Dit kan best een tijdje duren, je moet namelijk door blijven roeren totdat je vla of yoghurt dikte hebt bereikt.
  • Als het roeren met de garde te lang duurt kun je een staafmixer gebruiken. Dit versnelt de verzeping enorm! Zet de staafmixer af en toe even uit om de dikte te bepalen en roer met de staafmixer alsof het een garde is, om de dikte van het geheel te bepalen. Zo kun je de zeep egaal mengen en controleren of het niet te snel gaat. Herhaal dit een paar keer.
  • Meng het geheel totdat je een zichtbaar spoor kan trekken over de zeep in je pan: de garde of mixer laat wat reliëf achter als je het boven het zeepbeslag houdt en het oppervlak is geen gladde spiegel meer. Dit kun je testen door met je garde of spatel een beetje zeep uit de pan te lichten en, terwijl je de spatel beweegt, wat terug te laten vallen in het zeepbeslag. Als het nu een klein beetje blijft liggen, een paar seconden ofzo, dan zit je goed! Als je een mooi beslag hebt is het tijd voor de volgende stap.
  • Normaal voeg je nu de etherische olie toe, maar omdat we bij dit recept tijm olie gebruiken voegen we dit pas als allerlaatste toe. Tijm olie zorgt voor een super snelle verzeping waardoor het beslag heel erg snel hard wordt. Je hebt daardoor ook geen staafmixer meer nodig. Mocht je een andere etherische olie gebruiken dan voeg je deze nu toe aan je zeepbeslag.

Stap 8: De neem poeder

Je kan ayurvedische kruiden op twee manieren door het zeepmengsel verdelen:

  • Je kan een klein beetje beslag uit de pan scheppen en dit bij de kruiden voegen en goed roeren. Vervolgens dit weer terug doen in de pan en met de garde of staafmixer erdoorheen verdelen (dit heb ik gedaan bij deze eerste zeep)
  • Maar je kan ook in het begin, 35 gram olijfolie weglaten bij de basisoliën, en deze nu toevoegen aan de kruiden. Meng de olijfolie met de kruiden en voeg dit dan toe aan het zeep beslag.

Optie: Swirlen (twee verschillende kleuren)

Mocht je willen swirlen met dit recept, dan is dit het moment!

  • Weeg de helft van het zeepbeslag af in een andere pan. Voeg het neem poeder mengsel met de olie of de paar eetlepels zeepbeslag toe aan 1 pan en roer dit goed door tot je een lobbig beslag hebt waar een zichtbaar spoor op blijft liggen.
  • Verdeel vervolgens het gekleurde zeep beslag waar de neem poeder in zit, in 4 vlakken in de pan met zeepbeslag zonder neem poeder. Maar een soort klavertje 4. Als alles weer in de grote pan zit maak je één keer met je spatel een achtje.

Stap 9: Voeg de tijm olie toe

Voeg de etherische olie (tijm olie) bij het beslag. Roer goed door, al tijdens het uitschenken of direct erna, en net zo lang tot het zeepbeslag weer egaal van kleur is.
Als de etherische olie helemaal is opgenomen in het beslag kan het zijn dat het beslag heel erg snel hard wordt. De verzeping is begonnen. Giet snel het beslag in je zeepmal.

Spatel de pan uit zoals wanneer je een cake bakt. Als alles in de mal zit kun je met een paar korte, gecontroleerde tikken de zeep gelijk verdelen in je mal, of strijk hem een beetje vlak met de spatel. Dek de zeepmal af met karton of een stuk bakpapier en pak deze vervolgens lekker in de deken of een paar lagen handdoeken. Zet je zeep ongeveer 24 uur weg.

(Doe tussendoor de afwas met je handschoenen aan! Overal waar nog verse zeep zit, zit ook nog actieve loog. Zorg dat je huid er niet mee in aanraking komt)

Na ongeveer 20 tot 32 uur kun je de zeep uit de mal halen en snijden. Snijd de zeep in stukken en leg deze vervolgens nog 4 weken op een droge koele plaats om te rusten.

Na 4 weken was de zeep klaar voor gebruik en O wat was dat fijn! De zeep geeft heerlijke rijke volle schuim, droogt bij mij de huid niet uit en is heel erg voedend. Door alle rijke ingrediënten is deze zeep ook heel erg fijn als je een geïrriteerde hoofdhuid hebt of een onrustige huid hebt. Denk daarbij bv aan eczeem, psoriasis of roos. Je kan deze zeep gebruiken voor je lichaam (onder de douche), je handen of voor je haar. Als je je haar wast met deze zeep zul je moeten naspoelen met een zuur om de haarschubben weer te sluiten. Je kan hiervoor appelazijn/natuurazijn gemengd met water of citroensap gemend met water gebruiken. De verhoudingen daarvan zijn ongeveer 50 ml zuur op 500 ml water. Deze spoeling spoel je ook weer uit je haar. Je haar is hierna schoon en gevoed. Lees hier meer over het wassen van je haar met een natuurlijke zeep.

Ook al vond ik het eerst erg spannend, en stelde ik het maken van mijn eigen zeep steeds uit, ik vond het uiteindelijk toch super leuk! En erg verslavend… (Na deze zeep heb ik meteen een andere zeep gemaakt met havermout en munt!)

De zeep ruikt super lekker, het is gewoon erg leuk om je eigen gemaakte product uit te proberen en ook zo snel al resultaat te zien (na het snijden). Ik heb ongeveer 10 stukken kunnen snijden uit dit recept, genoeg zeep voor de rest van het jaar.

Heb jij al eens je eigen natuurlijke zeep gemaakt? Ben je nu net zo verslaafd aan het zeep maken als ik dat ben? Of wil je het juist gaan uitproberen en heb je vragen? Laat het mij hieronder weten!
Geen zin om zelf zeep te maken, maar wil je wel graag deze zeep of een andere natuurlijke zeep gebruiken voor je haar of lichaam? Je vind de bovenstaande zeep en nog meer zepen in mijn webshop.

Wil je geïnspireerd blijven en leuke tips of trics krijgen? Je kan mij volgen op mijn Facebookpagina @Natuurlijkehaarverzorging of volg mij via mijn Instagram account: rachel_naturalhaircare

12 antwoorden op “Je eigen natuurlijke zeep maken”

  1. Hi Rachel,

    Bedankt dat je dit hebt gedeeld! Ik wil dit zeker is gaan proberen..
    Warmt de loog vanzelf op als het in combinatie komt met de andere producten? Als een soort chemische reactie? Is het handig hier echt aparte spullen voor te hebben, of kun je het prima doen in de pannen die gebruikt voor het koken?
    Zou de olie van Samol er ook door kunnen? Ben echt fan er van! Zelfs al na 2x gebruiken!!
    Heb weer genoten van je blog!
    Groetjes Femke

    1. Hi Femke,

      Ja de loog wordt vanzelf warm als het in contact komt met water of ander waterig mengsel ????
      Ik gebruik zelf gewoon de pannen die ik anders ook voor het koken gebruik. Ik was het goed af met de hand en daarna nog in de vaatwasser.

      Groetjes Rachel

      1. Dank je!
        Ik ga dr echt is even serieus over denken om te maken❣️
        Kan ik ergens terug vinden welke combinaties jij al gemaakt hebt?

    2. Vanuit het werfzeep boek word inderdaad geadviseerd aparte benodigdheden te gebruiken ivm de loog. Voor het geval er per ongeluk sporen achterblijven.

  2. Hoi,

    Ik word enthousiast van je blog om ook zeep beginnen te maken.
    Waar koop jij je oliën aan ?
    Zou je de haarkruiden mix ook kunnen toevoegen om zo een shampoo bar te maken ?

    1. Hi Joke,

      De oliën koop ik online bij zeep winkels of in de supermarkt (wel allemaal biologisch).
      Je kan zeker de kruidenmix toevoegen, maar je hebt wel altijd olie en loog nodig om een zeep te maken.
      Groetjes Rachel

  3. Geweldig artikel weer Rachel!!! Wat lees ik toch graag je blog… 😉 en kijk ik graag op he instagram! groetjes Filiz

  4. Verkoop je de zeep ook ? Ik zou hem graag willen uittesten als dit mogelijk is 🙂
    Groetjes Sanne

  5. Wat ontzettend leuk dat je hier een blog over geschreven hebt!
    Ik heb het boek net een paar weken in huis en ik ben ook een haarzeep aan het plannen.
    Ik had eigenlijk verwacht dat ik wel een van de weinige zou zijn.
    Leuk om te zien dat dat niet het geval is!

    1. Nee er zijn zoveel mensen die lekker zeep aan het maken zijn:) Super leuk!
      Is ook echt verslavend! Veel plezier ermee 🙂

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *